Pòrri-fèr
Allium polyanthum
Amaryllidaceae Alliaceae
Autre noum : Porre-fèr.
Noms en français : Poireau des vignes, Ail à fleurs nombreuses.
Descripcioun :Lou pòrri-fèr se vèi souvènt d'aqui d'eila pèr camin, dins li vigno e lis ermas. Se recounèis à si boulo de flour roso salo e à sis estamino que sorton gaire. I'a de 8 à 40 veno à la cabosso.
Usanço :Èi di proun acampa à la fin de l'ivèr avans la flourido. Lou pòrri-fèr èi goustous crus o cue en liéume e meiour que li dóu negòci, evidentamen subretout lou blanc. Li racino sèrvon pèr sougna li plago e li pougnaduro de la tavaniho e di serp (siegue fretado, siegue en maceracioun dins l'aigo - P. Lieutaghi, op.cit. p. 438). Tambèn pèr ajuda à faire sourti lou nourrimen (o placenta) encò li cabro e fedo, se dounavo uno tisano de pòrri (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Ermas
- Camin
- Champ
- Vignarés
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Allium polyanthum Schult. & Schult.f., 1830
(= Allium porrum subsp. polyanthum (Schult. & Schult.f.) Jauzein & J.M.Tison = Allium ampeloprasum subsp. polyanthum, 1990 (Schult. & Schult.f.) O.Bolòs, Vigo, Masalles & Ninot )
Erbo-de-santo-Claro
Chelidonium majus
Papaveraceae
Àutri noum : Clareto, Erbo-d'esclaire, Dindouliero, Saladuegno, Celidòni.
Noms en français : Chélidoine, Éclaire.
Descripcioun :L'erbo-de-santo-Claro, trachis dins li escoumbre e li relarg umide. Flouris pulèu d'ouro, pièi li fru soun alounga (2 à 4 cm), un pau torso e boussela.
Usanço :Desempièi l'Antiqueta, s'èi toujour pensa que sougnavo la visto e meme la dounavo tournamai is avugle ; d'aqui tóuti li noum en raport emé lou vèire : erbo-d'esclaire, erbo-dóu-vèire... Pièi, emé lou principe di signaturo de Paracelse (siècle XVIe), s'èi pensa que sougnavo li proublèmo de bilo (la sèbo a la memo coulour que la bilo) e de fege. Sèmblo subretout bono pèr sougna la pèu e li berrugo (erbo-dei-barrugo, Fourcauquié). Aro s'utiliso peréu coume antispasmoudico e sedativo.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chelidonium
Famiho : Papaveraceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Proche d'aigo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Chelidonium majus L., 1753